Yaz aylarının bittiği ve serin, yağışlı havaların başladığı bu günlerde hepimizi bir sıkıntı sardı. Evde nasıl vakit geçireceğimizi, çocuklarımızı kapalı ortamlarda nasıl oyalayacağımızı düşünüyoruz. Çocuklar da haklı, anneler de. Yaz aylarının o güzel havaların, açık alanların, parkların, deniz kenarındaki oyunların hepsini önümüzdeki yaza kadar rafa kaldırmak ve çocukların içindeki bu enerjiyi bastırmak kolay değil. Üstelik kışın soğukların etkisiyle hep kapalı alanlardayız ve eve geldiğimizde de çocukları bu kapalı alanlarda zapt etmek, oyalamak, eğlendirmek durumundayız.

Belki havaların kapanmasıyla, kasvetli kış aylarının etkisiyle sıkıntılar yaşayabiliriz ama doğru değerlendirirsek ve sağlıklı bir programlama yapabilirsek hem çocuklar hem de biz yetişkinler çok eğlenceli zamanlar yaşayabiliriz. Bu anlamda kış günlerinin çok yararlı olduğunu ve çocuklarla aramızda yeni iletişim köprüleri kurabileceğimizi de göreceğiz. Birlikte zaman geçirmek, oyunlar oynamak çocuklarla aramızdaki bağlarımızı güçlendireceği gibi, onları daha çok tanıma ve eğitme fırsatı da bulabileceğiz.

Düşündüğümüzde aslında yapılabilecek pek çok etkinlik olduğunu fark etmek hoş olabilir. Peki kısa ve karanlık kış günlerinde, erkenden evlere kapandığımızda neler yapabiliriz?

-Televizyonsuz ve bilgisayarsız günlerde biz yetişkinlerin çok iyi bildiği ama son yıllarda neredeyse sadece yılbaşlarında oynadığımız Tombala oyunu artık akşamların eğlenceli bir etkinliği olabilir. Özellikle küçük yaş çocuklarına sayıları öğretmenin en güzel yolu budur. Birlikte olmanın tadını çıkarmak, içimizi karartan televizyon haberlerinden uzaklaşmak ve çocuklarla beraber eğlenmek için önerdiğim bir oyundur.

-Yine eskilerde, çocukların severek oynadığı oyunlardan biri de İsim-Şehir oyunudur. Çocukların hem çok eğlendiği, hem de değişik bilgileri öğrendiği bir oyundur. Çocuğun düşünme, dikkat toplama, hayal etme, organize olma gibi pek çok zihinsel faaliyetini geliştirir. Biz yetişkinler bu oyunda değişik isimler, şehirler, bitkiler ve hayvanları çocuklarımıza kolaylıkla öğretebilir ve onların genel kültür olarak zenginleşmelerine yardımcı olabiliriz.

-Önereceğim diğer bir oyun, puzzle olacak. Birçok yönden inanılmaz bir eğitim aracıdır ve çocukların özellikle dikkatlerini toplama, başladığı işi bitirme, algılama, parçalardan bütüne bulaşma gibi pek çok yönden gelişmelerini sağlar.

-Kulaktan kulağa oyunu da yine biz yetişkinlerin çok iyi bildiği ve çocukken çok oynadığı oyunlardan biridir. Aile ortamlarında çok eğlenceli bir oyundur ve sonuçlar özellikle çocuklarınızı çok güldürebilir.

-Soğuk-Sıcak Oyunu da tüm aileyi eğlendirecek müthiş bir oyundur. Oyunda küçük bir eşya saklanır ve aile üyeleri ya karşılıklı takımlar halinde ya da bireysel olarak saklanan eşyayı bulmaya çalışırlar. Eşyanın bulunduğu yere yaklaşıldığında ılıktan başlayarak bulunulan yerin eşyaya yakınlığına göre sıcağa kadar değişik tepkiler verilerek arayan kişinin eşyayı bulmasına yardımcı olunur. En kısa zamanda bulan kişi ya da takım yarışmayı kazanır.

-Evde beraber pasta, kek, kurabiye yapmak da çocuklar için çok keyifli bir etkinliktir. Hem bir şey üretme, hem de gerçekten mutfak konusunda yeni şeyler öğrenme bakımından çocuklara eşsiz bir deneyim kazandırır.

-Uzun akşam yemeği sohbetleri yapmak. Bildiğimiz gibi akşam yemekleri özellikle ülkemizde aileler için önemli bir yere ve işleve sahiptir. Tüm ailenin bir arada olması çocuklar için çok anlamlı bir işleve sahiptir. Akşam yemeği masasını çocuklara yemek yedirilen bir yer olarak görmeyip, keyfili sohbetlerin yapılması için çocukların ve anne babanın gün içinde neler yaptıklarını anlatmaları, dertleşmeleri ve yaşadıkları sorunlara çözüm üretmeleri açısından bir zemin olarak düşünmek gerekir.

-Aile olarak birlikte kitap okumak da önemli bir etkinliktir. Çocuklarına kitap okuyan aileler olduğunu biliyoruz, bu çocuklara kitapları sevdiren güzel bir davranış. Çocukların kitap okuma alışkanlığı kazanması için okula giden çocukların kitap okuduğu ve ailenin diğer üyelerinin dinlediği küçük kitap sohbetleri çok yararlıdır. Çocukların okuma hızını artırmak, kelime dağarcıklarını geliştirmek ve güzel konuşma becerilerini geliştirmek için bulunmaz bir fırsattır.

-Birlikte maket yapmak, hamur oynamak, dikiş dikmek de önemli çalışmalar arasında yer alır. Çocukların motor becerilerini geliştirir ve kendi ürettikleri,diktikleri oyuncaklarla oynamaları ayrıca çok keyiflidir. Kız ve erkek çocukları kendi oyuncaklarını oluşturabilir, anne baba yardımıyla kesip dikebilirler. Bu etkinlik özgüvenlerini de geliştirme açısından son derece yararlıdır.

-Birlikte müzik dinlemek ve yapılabilirse gitar, flüt, saz gibi bir müzik aleti çalmak çocukların çok eğleneceği bir etkinliktir. Ailede müzik aleti çalmayı bilen varsa, onun yol göstericiliği çok önemlidir.

-Canlandırma Oyunları, çocukken bizim de çok oynadığımız bir oyundur. Bu oyun aileden birinin bir olayı ya da bir kişiyi hareketlerle ve seslerle canlandırdığı, diğerlerinin de onun kim olduğunu bulmaya çalıştıkları bir etkinliktir. Çocuklar çok eğlenir ve yorulurlar. Enerjilerini boşalttıkları için de uykuya geçmeleri kolay olur.

Tüm bu oyunlar ve sizin yaratıcılığınızla geliştireceğiniz oyunlar evde keyifli zaman geçirmenin güzel ve yararlı yöntemleri olabilir. Ancak asıl önemli olanın çocuklarla beraber olmak, onlara zaman ayırmak ve onları tanıyıp davranışlarına yön vermek olduğu unutulmamalıdır. Her oyunun aynı zamanda iyi bir eğitim aracı olduğunu da hatırlatmak isterim. Evde yapılacak hiçbir şey olmasa bile televizyon seyrederken dahi çocuklarla birlikte olmanın tadı çıkarılabilir. Çocukların sevdiği ve yaşlarına uygun programlar, kanallar seçilerek birlikte televizyon izlenebilir, karakterler üzerine konuşularak vermek istediği mesajlar vurgulanabilir.

Bütün mesele durumu nasıl gördüğünüzle ilgilidir. Kış aylarını da eve kapandığınız sıkıcı zamanlar olarak mı görüyorsunuz, yoksa tüm ailenin bir arada olduğu ve harika zaman geçirilecek dönemler olarak mı?

[2015-02-04]