Son günlerde sosyal medyanın gündemine düşen bir haber ve konuyla ilgili yapılan yorumlar gözleri ensest ilişki nedir sorusuna çevirdi. Ensest sözcük olarak Türk Dil Kurumu tarafından ‘aile içi yasak ilişki’ olarak tanımlanıyor. Kelime köken olarak Fransızca ‘İnceste’ kelimesinden geliyor. Aynı şekilde ensest ilişki, Wikipedia ‘da ‘yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişki’ olarak tanımlanıyor ve çoğu toplumda bu ilişkinin bir tabu olarak görüldüğü belirtiliyor.

Haberlere konu olan olayın magazinsel boyutunu bir tarafa bırakıp aile içi ilişkiler konusuna odaklandığımızda konunun çok farklı boyutları olduğunu görmek mümkün.

Aile içi cinsel ilişki kavramındaki aile tanımı pek çok kültüre göre son derece geniş bir anlamı kapsayabiliyor. Aile derken genellikle kast edilen anne baba ve çocuklardan oluşan çekirdek aile kavramı olarak anlaşıldığından bu bireylerin kendi aralarındaki ilişkiyi kapsayan cinsel ilişki doğrudan ensest olarak adlandırılabilir. Bununla birlikte, Türk Dil Kurumu’nun tanımıyla yakın akrabalar arasındaki ilişkiler de ensest ilişki olarak görülebildiğinden kardeşlere, kardeş çocuklarına kadar olan bireylerle olan ilişki aile içi cinsel ilişki olarak tanımlanabilir ve bu anlamlarıyla ‘Ensest’ olarak tanımlanabilir.

Günümüzde bazı ülkelerde ve bizim ülkemizde teyze, amca, hala çocukları gibi kardeş çocuklarının birbiriyle evlendiğini görüyoruz. Arada birer kuşak farkı olduğundan bu beraberlikler genellikle ensest ilişki olarak tanımlanmıyor ama özellikle tıp hekimleri tarafından karşı çıkılıyor.
Bu karşı çıkışın fiziksel ve biyolojik haklı sebepleri var. Ailede var olan ya da var olduğu halde bilinmeyen bazı hastalıkların bu tür yakın akraba evliliklerinde ortak genlerin artması sebebiyle ortaya çıkma ihtimalinin artması ve bu sıkıntıların sonraki kuşaklara kalıcı olarak aktarılması gibi haklı bir endişeyi vurguluyor hekimler.
Kaldı ki bu endişeyi doğrulayan pek çok olay olduğunu biliyoruz. Elbette ki her yakın akraba evliliğinde bu tip sorunlar çıkacak şeklinde kesin bir kural yok ancak bu evlilikler vasıtasıyla bazı hastalıkların ortaya çıkması söz konusuyken, bunu bilerek evlilikleri onaylıyorsak hepimizin bu sağlıksız yaşamak zorunda kalacak kuşaklar üzerinde sorumluluğumuz olacağı gerçeğini görmezden gelemeyiz.

Aile içi cinsel ilişki olarak tanımlanan ensest konusunda ‘aile içi’ kavramı aile sınırının hangi bireyleri kapsadığı hakkında birçok toplumda kafa karıştıran bir tanım.
Belirttiğim gibi kardeş çocukları arasındaki evlilikler taşıyıcı olabilecekleri ve sonraki kuşaklara aktarabilecekleri hastalıklar dışında genellikle kabul gören ve uygulanan bir evlilik türü.
Ancak habere de konu olan olayda olduğu bireyin kendi kardeşinin çocuğuyla yani yeğeniyle olan ilişkisi toplumlarda öncelikle ahlaken dışlanan bir ilişki olarak görülüyor. Bu tip bir olayın toplumu da ilgilendiren farklı boyutlarının olduğunu vurgulamak isterim.
Öncelikle bu ilişkiyi yaşayan bireylerin kendi yakınları ve aile bireyleri açısından son derece sarsıcı bir etkisi var. Kaldı ki tarafların evli olup olmamaları durumu daha zorlaştıran bir faktör.
Bu da olumsuzluktan etkilenen birey sayısını artırıyor ve bireylerin psikolojik olarak son derece olumsuz etkilenmelerine toplum içinde zor durumlara düşmelerine yol açıyor.

Konuyu sadece partnerini aldatma olarak görmemizin önündeki en büyük engel de ilişkinin aile üyeleri arasında gerçekleşmiş olması ve bir anlamda ailenin temellerini de dinamitlemesi.
Bir aldatma ya da aldatılma olayında taraflar ya olayı unutup yeni bir sayfa açmaya karar vererek yollarına devam edebilirler ya da ilişkilerini sonlandırıp kendi yollarına giderler ancak burada kimse bir yere gidemez çünkü herkes birbiriyle genetik olarak kan bağıyla bağlı.
Olayın bireylerde, aile içinde ve toplumda unutulup gitmesinin önündeki en büyük engel belki de bu nokta. Bunun dışında yaşanan bu tip olaylar, toplumun diğer bireyleri açısından da olumsuz ve kötü örnek oluşturacak bir nitelikte.
Bizde ve birçok kültürde ‘teyze anne yarısı, amca baba yarısıdır’ gibi tanımlamalarla aile içi bu yakınlığa ve doğan çocuklarla olan genetik bağlılığa vurgu yapılır. Aile büyükleriyle yeğenleri arasındaki ilişki özeldir ve önemlidir. Çocukların aile büyükleriyle olan ilişkisini tamamen cinsel içerikli bir eylem boyutuna taşıması bakımından bu olay, son derece olumsuz bir örnek oluşturdu maalesef. Bunun ötesinde ilişkiye giren bireyler ve ilişkinin boyutu aile içi yakınlık kavramını bir kez daha sorgulamamıza yol açtı.

Bu olayı, aile içi cinsel tacizden farklı değerlendirmek gerektiğini özellikle vurgulamak isterim. Aile içi cinsel tacizde genellikle yaşı küçük çocukların veya bireylerin bir cinsel ilişkiye zorlanması ya da taciz edilmesi söz konusudur ve hukuken de suç oluşturur.
Ancak bu olayda her ikisi de reşit olan iki bireyin tamamen bilinçli olarak ve kendi rızalarıyla bir ilişki yaşadıklarını görüyoruz. Dolayısıyla olay, sıradan bir magazin haberi, aldatma ya da aldatılma olarak görülemeyeceği gibi, normal veya masum olarak da görülemez.
Habere konu olan kişilerin medyatik olması konunun uzunca bir süre gündemde kalmaya devam edeceğini de gösteriyor.

[2020-01-22]